Olimpiada Młodzieży im. Ireny Półtorak
Na Podhalu trwa XXVII Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży w piłce nożnej kobiet uchodząca także za mistrzostwa Polski kadr wojewódzkich U-15. Mistrzostwa noszą imię zmarłej w 2013 roku Ireny Półtorak. Warto przypomnieć kim była ta najbardziej oddana i zasłużona dla polskiego futbolu kobiecego działaczka.
Życiorys Ireny Półtorak
Niemal
całe życie poświęciła piłce nożnej – najpierw budując pierwszą
profesjonalną żeńską drużynę Czarnych Sosnowiec, a potem pracując z
reprezentacją Polski.
Urodziła się 17 listopada 1933 roku w
Wildnie na terenie powiatu lipnowskiego. Naukę rozpoczęła w Szkole
Podstawowej nr 1 w Lipnie, czyli dzisiejszym Publicznym Gimnazjum Nr 1
im. Noblistów Polskich.
Jej dzieciństwo przypadło na pierwsze
bardzo trudne lata powojenne. Szybko rozpoczęła pracę zarobkową w
Powiatowej Radzie Związków Zawodowych. Okres ten owocował częstymi, być
może nawet zbyt częstymi, kontaktami z ludzkimi problemami. Jednak to
właśnie wtedy młoda Irena odkryła w sobie ducha prawdziwego społecznika.
Jeszcze
wtedy niewiele wskazywało, że swoją przyszłość zwiąże ze sportem, a już
nic nie zapowiadało, że wybór padnie na piłkę nożną, oczywistą domenę
mężczyzn. Priorytetem dla niej, jak i dla wielu innych kobiet była
wtedy praca. Za nią wyjechała nawet aż na Śląsk, gdzie została
zatrudniona w Sosnowieckiej Odlewni Staliwa „SOSTAL”.
Zrządzenie
losu sprawiło, że przy odlewni działał Wielosekcyjny Górniczy Klub
Sportowy „Czarni” Sosnowiec. W 1962 roku Irena podjęła w nim drugą
pracę, oczywiście społecznie. Szybko została członkiem zarządu
Czarnych. W 1968 roku objęła opieką sekcję tenisa stołowego, a cztery
lata później została kierownikiem drużyny trampkarzy.
Aż w końcu
nadszedł 1974 rok i mistrzostwa świata w RFN, które męska
reprezentacja Polski zakończyła na trzecim miejscu. Na fali tego sukcesu
Irena Półtorak zorganizowała 20 września tego samego roku spotkanie
założycielskie żeńskiej sekcji futbolowej Czarnych. Zjawiło się 84 pań,
których akces stał się podwaliną kobiecego piłki kopanej w Polsce.
Powołany
wtedy zespół był pierwszą żeńską drużyną w Polsce, a Irena Półtorak
została jej pierwszym kierownikiem. Funkcję tę pełniła aż do 1991 roku,
czyniąc drużynę Czarnych najbardziej utytułowaną w kraju.
Ale
na tym nie koniec. W międzyczasie, dzięki jej uporowi, powstała też
profesjonalna kobieca liga. Obok Czarnych zainaugurowały ją jeszcze
zespoły: Korony Kraków, Garbarni Kraków, Karolinki Jaworzyny Śląskiej,
Waltera Radom, Ireny Wrocław, Telpoda Kraków oraz Polamy Warszawa.
Pierwsze krajowe mistrzostwo Czarne zdobywały w sezonie 1979/80, ale
potem wygrywały jeszcze jedenaście razy. Do tego jedenastokrotnie
zdobywały Puchar Polski.
Pani Irena miała także wydatny wpływ
przy tworzeniu żeńskiej reprezentacji kraju i organizacji jej
pierwszego oficjalnego meczu. Do pamiętnego spotkania doszło w 1981
roku na Sycylii, gdzie Polski zmierzyły się z Włoszkami. Niestety, w
debiucie nasze piłkarki przegrały 3:0.
Oczywiście jej przygoda z
kadrą seniorek była równie długa i owocna, jak ta z klubową drużyną
Czarnych. Była kierowniczką reprezentacji, a przez 20 lat jej kadencji
Polki rozegrały 78 oficjalnych meczy międzypaństwowych.
Przez
wiele lat pełniła też funkcję sekretarza Wydziału Piłkarstwa Kobiecego
Polskiego Związku Piłki Nożnej. Ale i to nie koniec. Po tym jak
oficjalnie zakończyła przygodę z kadrą seniorek, pracowała jeszcze z
żeńskimi kadrami młodzieżowymi. Ostatnią, którą się opiekowała była
kadra młodzieżowa do lat siedemnastu, przy której działała niemal do
swojej śmierci. Szykowała nawet jej zgrupowanie przed II rundą
eliminacji Mistrzostw Europy w 2013 roku.
W 2009 roku, jako
jedyna kobieta w Polsce, została uhonorowana Diamentową Odznaką, czyli
najwyższym odznaczeniem centrali Polskiego Związku Piłki Nożnej.
W 2011 roku odebrała nagrodę „Trenerka roku”, którą, za całokształt pracy z kobietami, przyznała jej Komisja Sportu Kobiet PKOl.
Zmarła
5 stycznia 2013 roku w Sosnowcu, gdzie też została pochowana.
Wspominający ją dr Władysław Szyngiera, trener kobiecej reprezentacji
Polski w latach 1991-98 i kierownik katedry piłki nożnej w AWF Katowice
mówił wtedy: „To była najbardziej oddana i zasłużona dla polskiego
futbolu kobiecego działaczka. Jej śmierć to wielka strata dla kobiecego
futbolu.”
28 września 2013 roku w jej rodzinnym Lipnie
odsłonięto tablicę poświęconą jej pamięci, czym włodarze miasta oddali
hołd swojej utytułowanej mieszkance.
Środowisko piłkarskich działaczy zgodnie mianuje ją nieformalnym tytułem matki kobiecej piłki w Polsce.