Olimpiada Młodzieży im. Ireny Półtorak

Na Podhalu trwa XXVII Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży w piłce nożnej kobiet uchodząca także za mistrzostwa Polski kadr wojewódzkich U-15. Mistrzostwa noszą imię zmarłej w 2013 roku Ireny Półtorak. Warto przypomnieć kim była ta najbardziej oddana i zasłużona dla polskiego futbolu kobiecego działaczka.


Życiorys Ireny Półtorak

Niemal całe życie poświęciła piłce nożnej – najpierw budując pierwszą profesjonalną żeńską drużynę Czarnych Sosnowiec, a potem pracując z reprezentacją Polski.

Urodziła się 17 listopada 1933 roku w Wildnie na terenie powiatu lipnowskiego. Naukę rozpoczęła w Szkole Podstawowej nr 1 w Lipnie, czyli dzisiejszym Publicznym Gimnazjum Nr 1 im. Noblistów Polskich.

Jej dzieciństwo przypadło na pierwsze bardzo trudne lata powojenne. Szybko rozpoczęła pracę zarobkową w Powiatowej Radzie Związków Zawodowych. Okres ten owocował częstymi, być może nawet zbyt częstymi, kontaktami z ludzkimi problemami. Jednak to właśnie wtedy młoda Irena odkryła w sobie ducha prawdziwego społecznika.

Jeszcze wtedy niewiele wskazywało, że swoją przyszłość zwiąże ze sportem, a już nic nie zapowiadało, że wybór padnie na piłkę nożną, oczywistą domenę mężczyzn. Priorytetem dla niej, jak i dla wielu innych kobiet była wtedy praca. Za nią wyjechała nawet aż na Śląsk, gdzie została zatrudniona w Sosnowieckiej Odlewni Staliwa „SOSTAL”.

Zrządzenie losu sprawiło, że przy odlewni działał Wielosekcyjny Górniczy Klub Sportowy „Czarni” Sosnowiec. W 1962 roku Irena podjęła w nim drugą pracę, oczywiście społecznie. Szybko została członkiem zarządu Czarnych. W 1968 roku objęła opieką sekcję tenisa stołowego, a cztery lata później została kierownikiem drużyny trampkarzy.

Aż w końcu nadszedł 1974 rok i mistrzostwa świata w RFN, które męska reprezentacja Polski zakończyła na trzecim miejscu. Na fali tego sukcesu Irena Półtorak zorganizowała 20 września tego samego roku spotkanie założycielskie żeńskiej sekcji futbolowej Czarnych. Zjawiło się 84 pań, których akces stał się podwaliną kobiecego piłki kopanej w Polsce.
Powołany wtedy zespół był pierwszą żeńską drużyną w Polsce, a Irena Półtorak została jej pierwszym kierownikiem. Funkcję tę pełniła aż do 1991 roku, czyniąc drużynę Czarnych najbardziej utytułowaną w kraju.

Ale na tym nie koniec. W międzyczasie, dzięki jej uporowi, powstała też profesjonalna kobieca liga. Obok Czarnych zainaugurowały ją jeszcze zespoły: Korony Kraków, Garbarni Kraków, Karolinki Jaworzyny Śląskiej, Waltera Radom, Ireny Wrocław, Telpoda Kraków oraz Polamy Warszawa. Pierwsze krajowe mistrzostwo Czarne zdobywały w sezonie 1979/80, ale potem wygrywały jeszcze jedenaście razy. Do tego jedenastokrotnie zdobywały Puchar Polski.

Pani Irena miała także wydatny wpływ przy tworzeniu żeńskiej reprezentacji kraju i organizacji jej pierwszego oficjalnego meczu. Do pamiętnego spotkania doszło w 1981 roku na Sycylii, gdzie Polski zmierzyły się z Włoszkami. Niestety, w debiucie nasze piłkarki przegrały 3:0.
Oczywiście jej przygoda z kadrą seniorek była równie długa i owocna, jak ta z klubową drużyną Czarnych. Była kierowniczką reprezentacji, a przez 20 lat jej kadencji Polki rozegrały 78 oficjalnych meczy międzypaństwowych.

Przez wiele lat pełniła też funkcję sekretarza Wydziału Piłkarstwa Kobiecego Polskiego Związku Piłki Nożnej. Ale i to nie koniec. Po tym jak oficjalnie zakończyła przygodę z kadrą seniorek, pracowała jeszcze z żeńskimi kadrami młodzieżowymi. Ostatnią, którą się opiekowała była kadra młodzieżowa do lat siedemnastu, przy której działała niemal do swojej śmierci. Szykowała nawet jej zgrupowanie przed II rundą eliminacji Mistrzostw Europy w 2013 roku.

W 2009 roku, jako jedyna kobieta w Polsce, została uhonorowana Diamentową Odznaką, czyli najwyższym odznaczeniem centrali Polskiego Związku Piłki Nożnej.

W 2011 roku odebrała nagrodę „Trenerka roku”, którą, za całokształt pracy z kobietami, przyznała jej Komisja Sportu Kobiet PKOl.

Zmarła 5 stycznia 2013 roku w Sosnowcu, gdzie też została pochowana. Wspominający ją dr Władysław Szyngiera, trener kobiecej reprezentacji Polski w latach 1991-98 i kierownik katedry piłki nożnej w AWF Katowice mówił wtedy: „To była najbardziej oddana i zasłużona dla polskiego futbolu kobiecego działaczka. Jej śmierć to wielka strata dla kobiecego futbolu.”

28 września 2013 roku w jej rodzinnym Lipnie odsłonięto tablicę poświęconą jej pamięci, czym włodarze miasta oddali hołd swojej utytułowanej mieszkance.

Środowisko piłkarskich działaczy zgodnie mianuje ją nieformalnym tytułem matki kobiecej piłki w Polsce.

Życiorys Ireny Półtorak w całości pochodzi z www.pomorska.pl